Normal Sinüs Ritmi Nedir?
Aşağıda koyduğumuz fotoğraf EKG’de tek bir kalp atışının grafiğidir. Aşağıdaki fotoğrafa göre hareket edersek EKG’de Normal Sinüs Ritmi konusunu daha iyi anlayabiliriz. Bu fotoğrafta Derivasyon 2’ye bakmaktayız. Derivasyon 2’de sağ elde negatif bir elektrot, sol bacakta ise pozitif bir elektrot bulunur. Sağlıklı bir insanın kalbindeki depolarizasyon dalgası sağ üstten sol alta doğru ilerler. Derivasyon 2’de bu sayede ilgili yöndeki voltajı ölçümlemiş olur. Derivasyon 2, P dalgası hakkında sunduğu bilgiler nedeniyle nabız ve kalp ritminin alınması için çok sıklıkla kullanılır. P dalgasının gözlemi için en iyisinin Derivasyon 2 olduğu söylenmektedir.
EKG’de Sinüs Ritmi
EKG, bize voltajın zaman içerisindeki değişimi ile ilgili bilgi vermektedir. Voltajı Y, zamanı ise X eksenin gösteririz. X ekseni doğrultusunda uzanan her küçük kutu, 0.04 saniyeye denk gelmektedir. Fotoğraftaki her bir kutunun içerisinde de 5 adet küçük kutu bulunur. Hesapladığımız da bu her büyük kutunun 0.2 saniyeyi temsil ettiği anlamına geliyor.
İleti, kalbin doğal pili olarak bilinen SA düğümünde başlar. SA düğümü, kulakçıklardan geçerek AV düğümüne doğru ilerleyen depolarizasyon dalgalarını başlatır. Kulakçıklardaki depolarizasyon fotoğrafta gördüğünüz mor ile çizilmiş P dalgası ile çizilir. P dalgası genellikle 2 küçük kutuya denk gelmektedir. Yani 0.08 saniyedir.
Kulakçık depolarizasyonu sonrası ne olur?
İlk olarak kulakçık depolarizasyonu sonrasında bunu takiben kasılmalar meydana gelecektir. Sinyal AV düğümüne ulaştıktan sonra da ileti yavaşlar. Bunun sebeplerini inceleyecek olursak;
Öncelikle AV düğümündeki hücrelerin çapları, diğer hücrelerin çaplarından küçük olduğundan bu hücrelerin iletimi de diğerlerine göre yavaş olur. Hatta AV düğümü hücrelerinin vücudumuzun en küçük çaptaki hücrelerden olduğunu da söyleyebiliriz. Buna ek olarak AV düğümündeki ileti, kalsiyum kanallarında ilerler. CA kanallarının kinetiği, karıncık iletim sistemindeki Sodyum kanallarına göre yavaştır. İletimdeki bu gecikme kulakçıkları kasılıp gevşemeleri için zaman verip karıncıkların dolmasını sağladı için çok ama çok önemlidir.
SA düğümünden AV düğümüne hareket eden sinyal burada başlıyor. Ve tüm bunlar ventriküler depolarizasyondan önce oluyordu. Karıncık depolarizasyonuna kadar geçen süre PR aralığı olarak adlandırılır. PR aralığı ise fotoğraftaki 3 kutuya eşit. Yani 0.12 saniyedir. Zaten 0.2 saniyeden kısa olmalıdır. Eğer değilse bir şeylerin yolunda olmadığından şüphe edilmelidir. Sinyal AV düğümünden HİS demetine doğru ilerler. Buraya ulaştığında ileti de hızlanmaktadır. HİS demeti sağ ve sol demet olmak üzere iki kola, bu kollar da purkinje liflerine ayrılır.
Böylelikle karıncık hücreleri de depolarize olur ve bu da EKG’ye QRS kompleksi olarak yansır. QRS karıncık depolarizasyonunu yansıtmaktadır. Bu son derece hızlıdır çünkü son derece hızlı devreye giren sodyum kanallarını kullanır. Tipik QRS kompleksi 0.12 saniye sürer ve bundan uzun olmaması gerekir. Depolarizasyonun en safhalarında sol septumdan sağ septuma doğru depolarize olur. Bu depolarizasyonun derivasyon 2’den farklı bir yöne hareket ettiğini fark etmişsinizdir. Bu durum EKG’ye negatif yöne sapmış Q Dalgası olarak yansır. Dalga depolarizasyonu karıncıklara çabucak yayıldığında pozitif ve yüksek büyüklüklü R dalgası ile karşılaşırız. Buna ilaveten karıncık depolarizasyonu sırasında kulakçık repolarizasyonu da olduğunu bilmelisiniz.
Kulakçık Repolarizasyonu Nedir?
Normal Sinüs Ritmi Nedir? Kulakçık repolarizasyonuna ait sinyal karıncık hücrelerinin kulakçık hücrelerinden çok olması sebebiyle QRS kompleksi tarafından domine edilir ve EKG’de görünmez. Yani kulakçık repolarizasyonu kulakçık kompleksi içerisinde kaybolur. Karıncık repolarizasyonun başlarında ST bölümü olarak adlandırılan ve EKG’de düz bir çizgi olarak görülen bir yer vardır. ST yönünde net bir akım yani herhangi büyük bir elektrik vektörleri olmamasına rağmen birçok olay yaşanır. ST bölümünde karıncıklar kasılarak kanı AORT ve Akciğer atar darmarına pompalarlar. Son olarak karıncık hücreleri repolarize olduğunda da T Dalgası oluşur. Repolarizasyon depolarizasyona göre daha yavaş bir süreç olduğu için T dalgası QRS kompleksine göre daha geniş ve uzundur. Tipik bir T dalgası 4 kutu, yani 0.16 saniye sürer.
PR aralığı nasıl hesaplanır?
Normal Sinüs Ritmi Nedir? P dalgasının Q dalgasına bağlayan aralığı neden PR dalgası olarak adlandırıldığını merak ediyor olabilirsiniz. PR aralığının kulakçık depolarizasyonu başlangıcından karıncık depolarizasyonu başlangıcına kadar sürdüğünü söylemiştik. EKG’lerde zaman zaman Q dalgası yoktur. Bu yüzden karıncık depolarizasyonu başlangıcı R dalgası başlangıcına denk gelir ve bu aralığın PR aralığı olarak adlandırılmasının sebebi işte budur. Q dalgası bulunursa buna PQ aralığı da denebilir.
